A Novel Archive of Intimacy: Sex and the Struggle in Gerald Kraak’s Ice in the Lungs

Abstract

Tracing the figure of the archive, this article examines the ways in which official sites of memorialisation either erase or radically desexualise the histories of sexual minorities. Furthermore, the article examines the epistemological status of fiction as an alternative archive of marginalised voices and experiences. I focus particularly on Gerald Kraak’s novel Ice in the Lungs (2006) to reveal the importance of literature in reinscribing a gay cultural history into discourses of the apartheid era. The text does this in a way that celebrates eroticism and resists desexualising or sanitising representational impulses. The novel speaks to the silences in official sites of history-making in South Africa and reveals the complex intersections of sex and struggle in the antiapartheid movement. The article also considers how Kraak’s novel interrogates the current idealisation of the liberation movement by exposing the homo-prejudice that characterised large parts of it. While the centrality of race in the ideological machinations of the apartheid regime is widely acknowledged, Kraak’s novel attests to the need to explore the palimpsest of oppressive mechanisms exercised not only by the state but by those within the liberation movement itself.

Opsomming

 Deur die gebruik van die nosie van die argief bestudeer hierdie artikel die maniere waarop amptelike herdenkingsplekke óf die geskiedenisse van seksuele minderhede uitvee, óf dit radikaal deseksualiseer. Verder ondersoek die artikel die epistemo-logiese status van fiksie as ’n alternatiewe argief van gemarginaliseerde stemme en ervarings. Ek fokus veral op Gerald Kraak se roman Ice in the Lungs (2006), om die belangrikheid van literatuur in die herinskrywing van ’n gay-kulturele geskiedenis in diskoerse van die apartheidsera te toon. Die teks doen dit op ’n manier wat erotiek besing en die versoeking weerstaan om verteenwoordigende impulse te deseksualiseer of te suiwer. Die roman spreek tot die stiltes in amptelike plekke in Suid-Afrika waar geskiedenis gemaak word, en onthul die komplekse kruispunte van seks en stryd in die anti-apartheid-beweging. Die artikel oorweeg ook hoe Kraak se roman die huidige idealisering van die bevrydingsbeweging ondersoek deur die homo-vooroordeel wat kenmerkend was van groot dele daarvan, bloot te lê. Hoewel die sentraliteit van ras in die ideologiese sameswerings van die apartheidsbewind wyd erken word, getuig Kraak se roman van die behoefte om die palimpses van onderdrukkende meganismes te verken wat nie net deur die staat beoefen word nie, maar ook deur diegene in die bevrydingsbeweging self.